صنعت توبافی خراشاد: هنری جهانی با چالشهای داخلی
سمانه فیروزیان /صنعت توبافی روستای خراشاد در استان خراسان جنوبی، با قدمتی ۳۰۰ ساله و ثبت جهانی، یکی از مهمترین ارکان فرهنگی این منطقه بهشمار میآید. این هنر دستی که در دل مردم خراشاد ریشه دارد، حالا با مشکلات و چالشهایی روبهروست که نیازمند توجه و حمایت بیشتر از سوی مسوولان است.
یکی از بافندگان این صنعت میگوید: «ما سالهاست که این هنر را از گذشتگان به ارث بردهایم، اما اکنون با مشکلات زیادی مواجه هستیم که مانع از پیشرفت و ادامه این هنر میشود.»
چالشهای موجود در صنعت توبافی
یکی از مهمترین مشکلات این صنعت، کمبود حمایتهای مالی است. بافندگان خراشاد با اشاره به شرایط اقتصادی سخت میگویند که بهدلیل کمبود تسهیلات مالی و افزایش قیمت مواد اولیه، تولیدات آنها تحت تأثیر قرار گرفته است.
«بسیاری از ابزارهای ما قدیمی شدهاند و نیاز به بهروز کردن داریم، اما حمایت مالی برای خرید تجهیزات جدید وجود ندارد»، یکی دیگر از بافندگان به این مشکل اشاره میکند.
همچنین، بازار فروش محصولات یکی دیگر از دغدغههای اصلی این صنعت است. تولیدات باکیفیت و اصیل خراشاد در بازارهای داخلی و جهانی بهطور مناسبی معرفی نمیشوند. «بازاریابی مناسب و دسترسی به بازارهای جهانی برای ما بسیار دشوار است. با وجود کیفیت بالا، هنوز نتوانستهایم جایگاه خود را در بازارهای بزرگ پیدا کنیم»، یکی از صاحبان مشاغل توبافی اظهار میکند.
نیاز به آموزش و مهارتآموزی نسل جوان
بسیاری از بافندگان قدیمی نگرانند که نسل جوان به این حرفه علاقهای نداشته باشد و هنر توبافی در آینده از بین برود. به گفته یکی از هنرمندان باتجربه: «اگر دورههای آموزشی برای جوانان برگزار شود، میتوانیم آنها را با این هنر آشنا کنیم و نسل آینده را تشویق به ادامه این صنعت کنیم.»
نیاز به حمایت از زیرساختها و منابع طبیعی
کمبود فضاهای تولیدی و مشکلات زیستمحیطی نیز از دیگر مشکلات این صنعت است. بسیاری از بافندگان به نبود فضاهای مناسب برای تولید و فروش محصولات اشاره میکنند. همچنین، کاهش منابع طبیعی که برای تولید نخهای پنبهای و کتان استفاده میشود، نگرانی دیگری برای بافندگان است.
راهکارها و پیشنهادات
برای حل مشکلات موجود و ارتقای صنعت توبافی، نیاز به توجه و حمایتهای مسوولان در سطحهای مختلف است. از جمله این حمایتها میتوان به ارائه تسهیلات مالی، ایجاد بازارهای مناسب برای فروش محصولات، توسعه برنامههای آموزشی و بهبود زیرساختها اشاره کرد.
«مسوولان باید بیشتر به این صنعت توجه کنند و از ما حمایت کنند تا این هنر باقی بماند و برای نسلهای آینده نیز به ارث برسد»، این خواستهای است که بسیاری از بافندگان به آن اشاره دارند.
نتیجهگیری
صنعت توبافی خراشاد که ثبت جهانی نیز شده، همچنان با چالشهای بسیاری روبهرو است. اگر مسوولان و نهادهای مربوطه به این صنعت توجه کنند و از آن حمایت کنند، میتوان این هنر را در سطح جهانی معرفی کرد و بهعنوان یک منبع پایدار درآمد برای مردم خراشاد حفظ کرد.