عدم اشتغال ۳۰ هزار پزشک در نظام سلامت/ ضرورت اصلاح قانون سازمان نظام پزشکی
خبریافت :مسائل و چالشهای اساسی نظام سلامت ایران با حضور جمعی از پزشکان، داروسازان، دندانپزشکان و کارشناسان بررسی شد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم ، بایستههای آینده سازمان نظام پزشکی در آستانه نهمین دوره انتخابات هیئت مدیره های سازمان نظام پزشکی کشور با حضور جمعی از پزشکان، دندانپزشکان، داروسازان و کارشناسان تشریح شد.
بهزاد پوپک، دکترای تخصصی آزمایشگاه در این نشست خبری با بیان اینکه یکی از مشکلات اساسی حوزه سلامت تعرفهها هستند؛ اظهار کرد: تاکید بر لزوم تعرفه گذاری واقعی، به این معنا نیست که مردم باید این تعرفه را پرداخت کنند بلکه بحث اصلی حمایت همه جانبه بیمههاست تا سیستمها بتوانند هزینههای مالی را پرداخت کنند.
وی افزود: ایجاد انگیزه در جوانان کشور از جمله بحثهای مهم است. ما برنامه ریزی خوبی برای فارغ التحصیلان گروههای پزشکی از جمله آزمایشگاه نداریم و بنابراین با جوانانی مواجهیم که میل به مهاجرت از کشور دارند و لذا سرمایه زیادی از دست میدهیم. باید کمک شود تا جوانان در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترای تخصصی و فلوشیپ بتوانند به اهداف خود برسند.
وی با بیان این که آزمایشگاه بیش از ۷۰ درصد تشخیصهای بالینی را برعهده دارد، ادامه داد: همفکری، تبادل نظر، همکاری با انجمنهای علمی و تخصصی در حوزه آزمایشگاه از جمله برنامه هایی است که مدنظر قرار دارد. ایجاد انگیزه در فارغ التحصیلان جوان و کسانی که آینده کشور را میسازند بسیار مهم است و باید امکانات خود را به کار بگیریم تا جوانان برای اشتغال در این حوزه اشتیاق پیدا کنند.
عبدالحسین روح الامینی نجف آبادی، داروساز و نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در ادامه اظهار کرد: داروسازی چهارراه علوم حرفه، فن، هنر و مهارت است و از این منظر باید مورد توجه جدی قرار بگیرد. ما در قانون برنامه هفتم توسعه نکات بسیار خوبی را برای اصلاح نظام سلامت داریم و نسخه نویسی الکترونیک و نوسازی و بازسازی صنعت دارو و رفع مسائل بیمهها در این برنامه موردتوجه قرار گرفته است. یکی از کسانی که طراح چهار سال آینده برنامه هفتم توسعه در این حوزه بود آقای پزشکیان بودند بنابراین هم در دولت و هم در مجلس نسبت به اجرای قانون اعتقاد جدی وجود دارد اما برای تحقق آن باید دست به دست یکدیگر دهیم.
وی تأکید کرد: نظام پزشکی مانند پارلمان جامعه پزشکی، میتواند خاستگاه تحقق مطالبات اعضای خود باشد و میتواند پلی بین حرفههای پزشکی با قانونگذاران باشد.
این داروساز با بیان اینکه پرداخت از جیب مردم نباید در نظام سلامت بیشتر شود، گفت: در حال حاضر قراردادهای ترکمنچای، یکطرفه و بدون در نظر گرفتن عواقب تاخیر در پرداخت بیمهها، از سوی این نهادها با پزشکان منعقد میشود. نظام پزشکی در آینده باید این مطالبه گری را از بخشهای مختلف دولت در بازنگری قرارداد بیمهها داشته باشد.
وی به لزوم اصلاح قانون نظام پزشکی اشاره و بیان کرد: قانون فعلی نظام پزشکی مصوب ۱۳۸۳ است و قاعدتاً با توجه به تحولاتی که در جهات مختلف جامعه و عرصه خدمات سلامت و مدلهای ارائه خدمات رخ داده از جمله این که اکنون این خدمات میتواند به صورت دوراپزشکی نیز باشد، باید مورد بازنگری قرار بگیرد و یکی از اهداف ائتلاف پزشکان و داروسازان اصلاح قانون سازمان نظام پزشکی در این حوزهها است.
علی دباغ، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در ادامه این نشست خبری درباره اولویتهای سازمان نظام پزشکی در دوره جدید بیان کرد: علاوه بر کارامدی، باید پاکدستی و شفافیت در سازمان بیشتر از قبل وجود داشته باشد زیرا با افزایش شفافیت با استفاده از ابزارهای نوین از جمله هوش مصنوعی میتوان کارآمدی بیشتری نیز حاصل کرد. نظام سلامت ما با چالشهای عجیبی در حوزه منابع انسانی و مادی مواجه است اما در هر سازمانی سرمایه اجتماعی جایگاه بالایی دارد و سازمانی که میتواند سرمایه اجتماعی را در نظام سلامت ایجاد کند نظام پزشکی است، به شرط آن که شفافیت و کارآمدی در آن وجود داشته باشد.
وی با بیان این که نظام سلامت جزو مولفه های اجتماعی حساب میشود و هرگونه ایجاد خلل در سرمایه اجتماعی نظام سلامت ضربه شدیدی به مولفههای اجتماعی کشور وارد میسازد، گفت: ما امسال ۱۶ هزار پزشک عمومی را در دانشگاهها جذب کردیم که در پی افزایش ظرفیتها جذب شدند و از سوی دیگر ۳۰ هزار پزشک عمومی داریم که به کار پزشکی نمیپردازند و در زمینه پزشکی شاغل نیستند.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه باید جلوی افزایش ظرفیت غیرمعقول و آسیبرسان به سرمایه اجتماعی را گرفت، خاطرنشان کرد: نظام سلامت ما دارد با روشهای قدیمی چالشهای امروزی را حل میکند در صورتی که چالشهای امروزی با روشهای سنتی قابل حل نیست.
دباغ با بیان اینکه سه استان محروم از نظر حضور پزشکان داریم، عنوان کرد: سیستان و بلوچستان، کردستان و بوشهر سه استانی هستند که با کمبود پزشک بیشتری مواجهند اما مشکل این استانها با افزایش ظرفیت حل نمیشود زیرا پزشکان تمایلی به حضور در مناطق محروم به دلیل درآمدهای موجود ندارند و باید دولت برای پزشکان این مناطق تعرفه ترجیحی در نظر بگیرد. شما میبینید که برخی پزشکان جوان برای خدمت به عمان میروند در حالی که فاصله بندرعباس و عمان با تهران تقریبا یکسان است اما برخی پزشکان جوان به دلیل درآمدهای پایین حاضر نیستند به بندرعباس بروند اما به عمان میروند.
وی با بیان این که سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت باید فکری به حال دلایل توزیع نا متناسب پزشکان کنند، تصریح کرد: هرچه قدر تربیت پزشک در دانشگاه افزایش یابد باز هم نسبت پزشک به جمعیت، اصلاح نمیشود؛ در حال حاضر اختلاف نسبت پزشک بین نواحی برخوردار استان تهران با استان سیستان و بلوچستان یک به ده است.
به گزارش تسنیم، محمدتقی حلیساز، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نیز در این نشست اظهار کرد: یکی از بحثهای جدی و چندوجهی، مشکلات حقوقی جامعه پزشکی است که به نوعی یک سوی آن به پزشکان و سوی دیگر آن به بیمارانی مربوط میشود که به پزشکان مراجعه میکنند. در مراکز درمانی گاهی اوقات پزشک به طور مستقیم مورد تعرض و توهین قرار میگیرد و آسیب میبیند اما میثاق نامهای وجود ندارد که اگر پزشکی مورد توهین و تعرض قرار گرفت چگونه مورد حمایت قرار بگیرد و به نظر میرسد آن بخشی که مربوط به حمایتهای نظام پزشکی در این زمینه است اندکی لطمه خورده است.
وی با بیان اینکه در کنار شیفتها و فرسودگیهای شغلی باید به مسائل حقوقی و مشکلات پزشکان در این زمینهها نیز توجه کنیم، بیان کرد: یکی از مسائل دیگری که ازاردهنده است بحث خودکشی برخی همکاران جوان است، از سویی تاب آوری در نسلهای جوان مقداری کاهش یافته و از سویی استرسها و فشارهای شغلی در حوزه پزشکی بسیار زیاد است.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با اشاره به عدم اشتغال ۳۰ هزار پزشک عمومی در نظام سلامت، تصریح کرد: علاوه بر عدم اشتغال برخی پزشکان، در حیطههای تخصصی نیز استقبال از برخی تخصصها صورت نمیگیرد و بنابراین در رشتههایی کمتر دستیار داریم که باعث میشود فشار کاری بین دستیاران کمتری تقسیم شود و لذا فصارهای شغلی افزایش مییابد. اگر بتوانیم با نگاه بهتری مسائل پزشکان را ساماندهی کنیم میتوانیم به بخشی از مشکلات فائق بیاییم.
وی با بیان اینکه پزشکان جوان از درآمدهای بالایی برخوردار نیستند، گفت: در عین حال باید بدانیم که مشکلات معیشتی فقط مربوط به پزشکان نیست و بنابراین سازوکارهای حل این مشکل نیز صرفا محدود به نظام پزشکی نیست. معمولاً مردم تلقی شان این است که کسی که پزشک شود درآمد خوبی دارد در صورتی که بدنه اصلی حوزه سلامت و پزشکان عمومی که تازه وارد بازار کار شدهاند وضع معیشتی خوبی ندارند و باید این باور ذهنی را تغییر دهیم.
فرشید بسطامی، جراح فک و صورت و استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در این مراسم با اشاره به چالشهای حرفه ای دندانپزشکان و لزوم توجه دوره جدید سازمان به این مسائل اظهار کرد: دو معضل در این حوزه داریم که یکی شان حرفهای و اجتماعی دندانپزشکان که در این چند سال اخیر آسیب دیده است که یکی از علل آن تبلیغات غیرعلمی و غیرحرفهای در فضای مجازی و سکوهای اینترنتی است که باید برای این ماجرا برنامه ریزی شود. نکته دوم که به شان حرفهای آسیب زده تبلیغات غیرقانونی در سطح شهرهاست و بیمارانی که مراجعه میکنند درمانهایی برای آنها انجام شده که نیاز القایی ایجاد کرده است. بحث دیگر مطبهای غیرقانونی است که رشد زیادی داشتهاند و باید مورد نظارت جدیتری قرار بگیرند و این نظارت برعهده سازمان نظام پزشکی قرار دارد.
وی با بیان اینکه سازمان نظام پزشکی طی سالیان اخیر با جناح بندی و امور سیاسی همراه شده است، گفت: متاسفانه دندانپزشکانی که در هیئت مدیره بودهاند با جامعه دندانپزشکی ارتباط موثری نداشتهاند. دندانپزشکان باید در تصمیم سازی وارد شوند و جدا از نگاه سیاسی و جناحی دخیل شوند.
زهرا عابدی، ماما و عضو جمعیت مامایی ایران نیز در ادامه با اشاره به مطالبات جامعه مامایی کشور اظهار کرد: مقام معظم رهبری در سال ۹۳ در دیدار با جامعه مامایی ایران بر این موضوع تاکید داشتند که آحاد مردم مرهون ماماها هستند بنابراین سازمان نظام پزشکی باید حوزه مامایی را بیشتر مدنظر داشته باشد و یکی از اقدامات مهم، حمایت صنفی و معیشتی از این قشر است.
وی افزود: بیشترین اعتراض و مطالبهای که ماماها دارند این است که نقش آنها در سلامت زنان و دختران جامعه دیده نمیشود اگر تا سال ۲۰۵۰ با همین روال پیش برویم جزو سالمندترین کشورهای جهان خواهیم بود، کسانی میتوانند این معضل را حل کنند که در خط مقدم فرزندآوری و ماما هستند، این امر از طریق آموزشهایی که در افزایش نرخ باروری کمک کننده است میسر میشود.
این عضو جمعیت مامایی ایران با اشاره به عدم پذیرش نسخ ماماها در نسخه نویسی الکترونیکی و بیمهها که باعث کاهش اعتماد زنان باردار به این جامعه علمی شده، گفت: از نگاه کلان نیز در اقتصاد سلامت ماماها میتوانند موثر باشند زیرا ویزیت مامایی با هزینه پایینتری انجام میشود و قطعا در کل دنیا برای مراقبت بارداری به سراغ ماماها میروند اما در کشور ما با اینکه یکی از اعضای شورایعالی بیمه سلامت نظام پزشکی است و خدمات مامایی ابلاغ شده اما در اجرا دچار اشکال است و نظام پزشکی باید پیشگام باشد و بررسی کند که چرا مراکز طرف قرارداد این موضوع را نمیپذیرند.
وی با بیان اینکه امسال بحثی مطرح شد که از رشتههای انسانی ماما جذب شود، نسبت به تبعات این اقدام هشدار داد و بیان کرد: همکاران به این موضوع معترضند زیرا باید فردی که در این زمینه تحصیل میکند اطلاعات حداقلی علوم تجربی را داشته باشد و این امر می تواند ضعف علمی این رشته را به دنبال داشته باشد.
عابدی تاکید کرد که با حمایت سازمان نظام پزشکی و پیگیریهای این سازمان، کوریکولوم آموزشی ماماها در دانشگاه باید اصلاح شده و اصلاح سبک زندگی باید در این برنامه آموزشی دیده شود.
حبیب صدر، متخصص اعصاب و روان نیز در ادامه اظهار کرد: یکی از دغدغههایی که ما در حوزه جامعه پزشکی داریم منزلت و شان اجتماعی پزشکان و جامعه پزشکی است که موضوعی چندعاملی است و در سالیان گذشته بیشتر موردتوجه قرار گرفته است.
وی افزود: در کشور ما پزشکان گروه مرجع و مورد اعتماد و وثوق بودهاند و بنابراین اقدامات سازمان نظام پزشکی در این حوزه بسیار اهمیت دارد.
این متخصص اعصاب و روان با بیان اینکه تعرفههای پزشکی از جمله مهمترین دغدغههای جامعه پزشکی به شمار میرود، گفت: ما ارزیابی جدیدی از بهای تمام شده خدمات سلامت را باید در کشور داشته باشیم و براساس آن باید تعرفه گذاری کنیم و بیمهها نیز ان را رعایت کنند. در این صورت هم شان پزشک و هم بیمار رعایت میشود.
وی در پاسخ به سوال تسنیم مبنی بر اینکه در حال حاضر برخی اعضای سازمان نظام پزشکی نسبت به این موضوع منتقد هستند که دریافت حق عضویت توسط سازمان با خدمات این سازمان به جامعه پزشکی در تناسب نیست، سازمان باید چه اقداماتی انجام دهد که جامعه پزشکی بتوانند از خدمات رفاهی و حمایتی بیشتری برخوردار شوند، گفت: از دیدی این انتقاد قابل درک است اما سازمان نظام پزشکی یک تشکل صنفی است و ترک فعل آن میتواند اثراتی برمردم بگذارد، سازمان نظام پزشکی رایزنی جدی در حوزه تعرفهها و مسائل نظام سلامت دارد و میتواند در مجلس به رایزنی بپردازد. برای حفظ شان و ارتقای جامعه پزشکی نظام پزشکی باید بیشتر در حوزه تعرفهها به رایزنی بپردازیم.
وی در پاسخ به سوال دیگر تسنیم مبنی بر اینکه شما موافق سپردن تعرفه گذاری به بخش خصوصی هستید؟ گفت: این که بگوییم بخش خصوصی کامل این تعرفهها را تعیین کند نمیشود زیرا دولت باید بالاخره در عرصه سلامت تدبیر کند اما سازمان نظام پزشکی و بخش خصوصی میتواند رایزنی اصلی انجام دهد که تعرفه ها را به بهای اصلی خدمات نزدیک کند.
مهدیه جمشیدیان، مدیرگروه بخش ترمیمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شاهد نیز در ادامه اظهار کرد: در حوزه دندانپزشکی چند دغدغه وجود دارد که یکی تعرفههاست، در تعرفههای دندانپزشکی خیلی چیزها از جمله مواد و متریال و هزینه لابراتور دیده نمیشود. تعرفه مواد موردنیاز برای ترمیم دندان، با دلار افزایش مییابد این در حالی است که در تعرفهها، جز فنی و حرفهای و هتلینگ مجزا دیده نمیشود واین قضیه باعث شده بسیاری دندانپزشکان جوان نتوانند مطب بزنند زیرا از عهده هزینهها برنمیآیند.
وی افزود: یک دندانپزشک باید هزینه هنگفت اولیهای را پرداخت کند تا بتواند مطب تاسیس کند و درصورتی که با بیمه قرار داد داشته باشد نیز بیمهها کسورات زیادی میزنند و پرداخت های مطالبات را تا ۶ ماه آینده انجام میدهد که باعث میشود دندانپزشک برای خرید مواد جدید دچار مشکل مالی شود.
بهمن صبور، عضو انجمن داروسازان تهران نیز در ادامه بیان کرد: ما باید در حوزه تعرفهها ورود جدی داشته باشیم. در بحث مطالبات داروخانهها نیز اکنون با ۶ ماه تاخیر بیمه تامین اجتماعی در پرداختیها مواجهیم و این سازمان، پرداخت مطالبات را به دریافت مطالبه خود از دولت گره زده است که باعث ایجاد مشکلات برای ما شده است.
وی افزود: از مطالبات حوزه دارو ۵۴ درصد مربوط به دارویار است و ۳۴ درصد نیز مربوط به بیمههای پایه است و ما به جد پیگیر هستیم که مطالبات نهایتا با تاخیر یکماهه پرداخت شود.
این عضو انجمن داروسازان تهران به معضل کمبود شیرخشک در داروخانهها نیز به عنوان مثالی از مشکلات حوزه داروسازان اشاره و بیان کرد اکنون در کشور مازاد تولید شیرخشک داریم اما درداروخانهها با کمبود شیرخشک مواجهیم و بیش از ۳ هزار داروخانه شیرخشک نمیخرند زیرا مطالبات با تاخیر بسیار زیادی پرداخت میشوند.
وی افزود: دانشجویان داروسازی باید در حوزه حرفهای بیشتر آموزش ببینند و این موضوع با استفاده از ظرفیت سازمان نظام پزشکی امکانپذیر است.
مهدیه پوریزدان پناه، دکترای تخصصی تغذیه نیز در ادامه اظهار کرد: یکی از موضوعات اساسی که باید مورد توجه سازمان نظام پزشکی قرار گیرد این است که باید بررسی کند الان سلامت حق است یا کالا، سلامت در قانون اساسی حق همه افراد عنوان شده است اما یک مثلث سه ضلعی وجود دارد که سلامت را از حق به کالا تبدیل میکند یک ضلع این مثلث چالش های جدی در حوزه جایگاه پزشکان است، پایین نگه داشتن تعرفهها باعث شده انگیزه برخی پزشکان کاهش یافته و به شغل خود به عنوان حرفهای مقدس نگاه نکنند. ضلع دیگر، ورود دانشگاههای غیرانتفاعی به تربیت و آموزش پزشکان است که به شدت ناعدالتی ایجاد میکند و ضلع سوم نیز جریان های غیرحرفهای هستند که به واسطه فضای مجازی رونق پیدا کردند و از سلامت مردم به عنوان یک حق، بازیچه ای ساختند و آن را به عنوان کالایی عرضه میکنند.
وی ادامه داد: نگرانی این است که اضلاع این مثلث باعث شود سلامت به یک بازار تجاری پرسود تبدیل شود و اگر این اتفاق رخ دهد افراد جامعه پزشکی دیگر به این خدمات به چشم خدمت نگاه نمیکنند و به کارگران بازار سرمایه سلامت تبدیل می شوند.
سید امیرپاشا طبائیان، فوقتخصص گوارش و کبد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز بیان کرد: در دوره جدید سازمان نظام پزشکی در تهران بزرگ معاونت آموزشی ایجاد و درنتیجه ۲۴۲ برنامه اموزشی برای جامعه پزشکی برگزار کردیم که شامل برنامههای حضوری، غیرحضوری و وبینار بود و ۱۹۵۹ امتیاز بازآموزی در این ۴ سال ارائه کردیم و این اتفاقات باید در حوزه نظام پزشکی پررنگتر شود.
وی با بیان اینکه بزرگترین چالش نظام سلامت در حال حاضر پایین بودن تعرفههاست، گفت: تا زمانی که تعرفه ها واقعی نشود مشکلات جامعه پزشکی و مردم حل نخواهد شد. پزشکان برای خدمت رسانی به درمان مردم فعالیت میکنند و سیاستگذاران نباید تصور کنند که با کاهش تعرفه ها به ارائه خدمات به مردم کمک میکنند. از سوی دیگر عمق پوشش دهی بیمهها کم است و اگر بتوانیم آن را اصلاح کنیم، این موضوع باعث میشود هم پزشکان فکر مهاجرت نباشند و هم ۳۰ هزار پزشک که شغلی پزشکی را انجام نمیدهند، به این شغل بازگردند.
این فوقتخصص گوارش و کبد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه رشد تعرفهها با تورم متناسب نبوده، تصریح کرد: اگر ارقام تعرفهها براساس تورم افزایش مییافت الان تعرفه واقعی داشتیم اما الان عدم تناسب تعرفهها با تورم تبدیل به یک معضل بزرگ برای جامعه پزشکی شده است.
